Vijftig jaar later

Ineens realiseert Helga het zich: het is alweer 21 september, de herfst begint, net als al die 50 herfsten sinds die ingrijpende 21 september toen ze 16 was.
Haar gedachten dwalen terug naar die pijnlijke, verdrietige en onzekere periode.Jong, vol levenslust en plezier, nog onervaren in het leven en zwanger. Niet bedoeld en zeker niet gepland. Ze zit nog op school, wil dit jaar examen doen, maar nu komt er een baby. Een baby, ze moet er niet aan denken. Een baby, daar heeft ze helemaal geen ervaring mee. Ja ze moeten de fles, luiers en ze huilen. Vooral in de nacht.
En natuurlijk ziet ze soms wel lachende foto’s, vooral bij reclames voor vakanties. Nou hier valt niet te lachen en er is niets om je op te verheugen.

Ze praat een keer kort met de eikel die zijn zaad in haar tot bloei heeft laten komen. Hij ontkent dat het van hem kan zijn en beschuldigt haar van hoerig gedrag. Oké, dat kan er ook nog wel bij. Ze is op zichzelf aangewezen en haar heen en weer schietende gedachten, overwegingen en besluiten die ze daarna weer herziet.

Na zes weken stuiteren, vertelt ze het stotterend toch maar aan haar moeder. Dat is er éen van aanpakken. ‘Het is geen enkele optie het kindje geboren te laten worden, Helga’, vind haar moeder. Zij zelf vindt dat ergens ook wel, maar er knaagt ook nog iets. ‘Is dit geen moord? Zou het toch niet kunnen? Nee kom op zeg, ik ben 16, jeetje als ik 20 ben heb ik al een kleuter!’ Nee, ook voor haar kan er maar een besluit het juiste zijn: ‘Ik laat dit vruchtje weghalen’.

Na de aanmelding gaat het snel. Bij de kliniek hebben ze een uitgebreid intakegesprek en de vereiste bedenktijd. Ze krijgt voortdurend het gevoel dat het haar schuld is, dat zij beter had moeten weten, terwijl je weinig kunt doen tegen een condoom dat scheurt. Tegenwoordig schijnt dat die procedure iets menselijker uitgevoerd wordt dan toen, heeft ze laatst gehoord.

Van de ingreep zelf weet ze helemaal niets meer. Een soort verdoving, niet alleen fysiek maar ook emotioneel. Die kramp in je buik gaat na twee dagen over, weet ze nu, de beklemming die er omheen hing, is er nog steeds. En altijd extra rond het begin van de herfst.

De laatste weken voelt Helga het weer, maar nu lijkt het net alsof er nu hele kleine openingen in die strakke band komen. Het is ook niet zo gek want sinds ze weet dat ze nog maar heel kort te leven heeft, vragen alle belangrijke momenten in het leven om aandacht.

Verder heeft ze een prachtig leven (gehad): fijne man, twee zoons en zelfs al een kleindochter. En zinvol werk heeft ze ook altijd gehad en voldoende vriendinnen om mee te kletsen. Haar man en zoons staan nu ook om haar heen en vriendinnen bellen, appen, komen langs met een appeltaart of een bos bloemen. Allemaal hartverwarmend.

Maar sinds vanmorgen is haar gevoel volledig gekanteld. Dat kindje van 50 jaar geleden steekt haar kleine hoofdje op. Ja ze heeft altijd gevoel dat het een meisje zou zijn geweest. Ze had haar Nina willen noemen naar haar oma. Dat is allemaal niet gebeurd. En moet ze nu misschien nog iets met dat kindje? Mogelijk, want het vraagt aandacht, het vraagt erkenning, het vraagt er nu alsnog te mogen zijn.
Maar ja hoe doe je dat? Ze heeft haar verhaal nog nooit gedaan. Na die rotervaring duurde het te lang voor ze iemand durfde te vertrouwen. Haar man ook pas later en daarna schaamde zich dat ze het nooit verteld had. Haar moeder is al lang overleden en verder weet niemand het.

Behalve zij en het kindje. Ze zou er heel graag iets mee willen doen. Maar wat?
Na heel lang aarzelen neemt ze haar man in vertrouwen. Met horten en stoten en veel tranen vertelt ze haar verhaal. En daarna nog een keer en nog een keer. Hij is echt zo’n schat want hij zegt: ‘Als jij het nog een keer wil vertellen, zal ik nog een keer luisteren en daarna nog een keer als het nodig is.’  Ja daarom heeft ze hem ook uitgezocht, om die fantastische luistereigenschap.
En daarna neemt ze haar zus Selma in vertrouwen. En laat die nou net over een heel mooi ritueel hebben gelezen. En ze besluiten met z’n drieën: haar man, zijzelf en haar zus een ritueel uit te voeren voor de kleine Nina. Selma heeft gelezen dat er heling mogelijk is voor trauma’s en pijnen opgeslagen in de baarmoeder.
Ze besluit een brief aan de kleine Nina te schrijven. Ze haalt regel voor regel de periode van 50 jaar geleden weer terug. Weggestopte beelden komen we naar voren, wegdrukte emoties vragen om veel zakdoeken en overtuigingen en overwegingen laat ze allemaal rustig langskomen. En dat schrijft ze allemaal aan Nina.
En met het schrijven schrijft ze Nina als het ware naar zichzelf toe. Het wordt een mensje, een levend kind, een zieltje dat heel even hier op aarde vertoefd heeft. Ze bedankt haar voor de tijd die ze samen hebben doorgebracht en ze legt uit waarom ze ervoor gekozen heeft haar niet ter wereld te laten komen.

Selma vertelt dat ze misschien ook de levensles van het kindje kan ontvangen en verwelkomen. Oh daar heeft ze nog nooit van gehoord. Wat betekent dat eigenlijk? En hoe doe je dat? De moed zinkt haar in de schoenen. Die brief was al zo moeilijk, verdrietig en confronterend. Ze zakt moedeloos in op haar bed en valt in een diepe slaap.
Die nacht laat de droomwereld Helga met symbolen en vloeiende beelden zien waar ze overdag niet bij kon komen. De volgende morgen weet ze precies wat ze te doen heeft. Haar droom haar heeft laten zien, horen en voelen wat de levensles van Nina was en wat zij daar in haar leven mee gedaan heeft.
Ze rondt haar brief af en dan steekt ze een kaarsje aan en met een zacht muziekje op de achtergrond, leest ze de brief voor Nina. Dan maakt ze er een prop van, loopt naar de tuin en gebruikt de kaars om de brief in brand te steken.
Met een ritselend geluid en dwarrelende rook verdwijnt de brief en de inhoud gaat op in het Licht.
Met een diepe, diepe zucht rondt ze het geheel af. Het is goed zo. Nina heeft bestaan, is erkend door haar en ze heeft haar cirkel afgerond.Het afscheidsritueel van Nina heeft haar een intens gevoel van berusting en vrede gegeven.

Nu kan Helga de rest van haar leven afronden, terugkijken op hoogtepunten en diepe dalen. En het duurt niet lang meer dat ze haar ogen vergoed sluit.

Op de rouwkaart staat onder de naam van haar man en boven die van haar zoons een klein zilveren hartje.
Het lijkt er achteloos geplaatst.

Alleen de zorgvuldige lezer begrijpt dat daar een heel verhaal achter zit.