Nee je hoeft nergens aan te voldoen
Je hoeft niet specifiek man of vrouw te zijn of een variatie daartussen of daarbuiten. Je beroep doet er niet toe, je belangstelling niet en ook je hobby’s niet. En zeker je banksaldo niet. Het maakt niet uit of je oud of jong bent.
En waarom niet? De dood maakt dat onderscheid ook niet. Er is niets zo nivellerend als de dood.
Man of vrouw of hoe je je voelt bij deze het sekse-indeling? Doet er niet toe. Tot wie of wat je je aangetrokken voelt? Maakt niet uit. Je leeftijd? Ook niet van belang. Ja dit laatste is een beetje pijnlijk.
Natuurlijk weten we dat onze gemiddelde levensverwachting stijgt en toch kom je iedere dag dichter bij je einde.
En iedere dag overlijden er kindjes nog voor ze geboren zijn, tijdens die benauwde overgang of vlak erna. Iedere week nemen we afscheid van baby’s, peuters, kleuters, pubers en andere mensen die maar heel kort op aarde verblijven.
In rouwadvertenties staat dan weer: veel te vroeg is overleden. Terwijl we allemaal precies op onze tijd overlijden. Alleen zijn we daar zelf niet altijd aan toe. Zelfs bij iemand die laatst op 98-jarige leeftijd overleed stond in de advertentie: plotseling.
Dus ‘Nee je hoeft niet ergens aan te voldoen’, maar het helpt als je deze realiteit onder ogen durft te zien. Noem het desnoods dapper.
Moet je daar een held voor zijn? Nee ook niet. Helden zijn in de meeste verhalen onverschrokken, durven precies dat waar iedereen voor terugdeinst, stappen moedig voorwaarts en al vechtend en om zich heen slaand, overwinnen ze de vijand.
Nee, aan zo’n held heb je niks in het aanzicht van de dood. Als je de dood als je vijand blijft zien, zou je de neiging kunnen hebben het leven als een strijdtoneel te betreden. Ik lees dat in de zoveel rouwadvertenties met name als de dood de verpakking van kanker heeft gekozen. Dan wordt er veel gestreden en vermeld dat de overledene deze laatste strijd niet heeft kunnen winnen. Nee logisch. De dood kun je niet overwinnen je kunt hem of haar wel recht aankijken en met een open blik deze fase tegemoet treden: Dus zo zit het einde van mijn leven er uit: dood.
En hoe zou ik dan dood willen gaan?
Nee ik doel niet op een snelle dood door een hartaanval, een ongeluk of een dodelijke kogel. Of een tragere dood met veel fysiek verval en misschien zelfs eindeloos leiden.
Nee ik bedoel in welke emotionele en spirituele staat van zijn zou ik over willen gaan?
En zodra ik daar over denk, weet ik dat ik het in volledige overgave zou willen, in vertrouwen.
In vertrouwen dat ik met een helder bewustzijn mijn leven geleefd heb, dat ik terug gekeken heb naar de mooie en glorieuze momenten en dat ik ook de periodes van wanhoop, ellende en diepe narigheid heb doorleefd. Dat ik de verantwoordelijkheid heb genomen voor mijn keuzes die soms goed uitpakten en er soms totaal naast zaten. Hoe mooi zou het zijn als ik ongemakkelijke relaties vanuit beider perspectief heb aangekeken en mijn excuses hebt gemaakt voor mijn fouten daarin. Dat ik de lessen van mijn leven geleerd heb.
Misschien spreekt het jou ook aan om de dood al te integreren in je leven voordat je op je sterfbed ligt. Misschien heb je daar nog iets bij nodig. Misschien wil je je verhaal delen met iemand die er van de buitenkant naar kijkt en er geen oordeel over heeft. Misschien heb je iemand nodig die om relaties af te ronden een neutrale gesprekspartner kan zijn. Of misschien alleen maar je getuige zodat je het er samen nog over kunt hebben.
Dat noem ik spirituele stervensbegeleiding.
En omdat leeftijd er niet toe doet, kun je net zo goed vandaag beginnen.